Presuda 23 UŽ 559-12-zaštita izbornog prava

Republika Srbija         
UPRAVNI SUD
23  Už. 559/12        
01.06.2012. godine
B e o g r a d

          
U IME NARODA

 
Upravni sud, u veću sastavljenom od sudija: Nevene Milojčić predsednika veća, Steva Đuranovića i Željka Škorića članova veća, sa sudijskim savetnikom Mirom Stević Kapus, kao zapisničarem, odlučujući o žalbi Nenada Stoicovskog, kao ovlašćenog lica podnosioca Izborne liste Demokratske stranke Srbije, protiv rešenja Opštinske izborne komisije Gradske opštine Surčin br. IV- 02-013-37/12 od 26.05.2012. godine, u predmetu zaštite izbornog prava, u nejavnoj sednici veća  održanoj dana 01.06.2012. godine, u 12.20 časova, doneo je

P R E S U D U

  
Žalba SE USVAJA i PONIŠTAVA rešenje Opštinske izborne komisije Gradske opštine Surčin br. IV- 02-013-37/12 od 26.05.2012. godine.

O b r a z l o ž e nj e

  
Ožalbenim rešenjem odbija se, kao neosnovan prigovor br. 656 od 07.05.2012. godine sa dopunama prigovora  br. 667 od 09.05.2012. godine, br. 672 od 11.05.2012. godine i dopuna prigovora od 25.05.2012. godine u 22.15 časa lično predat izbornoj komisiji, izjavljen od strane ovlašćenog lica Demokratske stranke Srbije Nenada Stoicovskog.

  
U žalbi podnetoj Upravnom sudu preporučenom pošiljkom R 4504368 dana 28.05.2012. godine u 18.00 časova koja je u sudu primljena 29.05.2012. godine u 8.51 časova, žalilac ukazuje da je prilikom donošenja ožalbenog rešenja došlo do bitnih povreda odredaba Zakona o lokalnim izborima, Zakona o izboru narodnih poslanika, Uputstva za sprovođenje izbora za narodne poslanike, Pravila o radu biračkih odbora za koordinirano sprovođenje svih izbora raspisanih za 06.05.2012. godine i Zakona o opštem upravnom postupku. U žalbi navodi da je zbog brojnih nepravilnosti u postupku utvrđivanja rezultata glasanja za izbor odbornika GO Surčin na izborima održanim 06.05.2012. godine, uložio prigovor dana 07.05.2012. godine, dopunjen podnescima od 08.05. i 10.05.2012. godine. Dalje je naveo da su presudama Upravnog suda u Beogradu Už 473/12 i Už 474/12 od 18.05.2012. godine usvojene žalbe žalioca i poništena rešenja Opštinske izborne komisije Gradske izborne komisije Surčin OIK IV-02-013-34/2012-1 i OIK- IV-02-013-34/2012-2 od 11.05.2012. godine, a Opštinskoj izbornoj komisiji Gradske opštine Surčin naloženo da ponovi postupak odlučivanja po osnovu prigovora ovlašćenog lica Demokratske stranke Srbije. U žalbi dalje navodi da je povodom zaključka Opštinske izborne komisije IV-02-013-36/2012 od 22.05.2012. godine kojim je  žaliocu naloženo da precizira koje su konkretne nepravilnosti učinjene za svako biračko mesto, dopisom od 25.05.2012. godine precizirao nepravilnosti na pojedinim biračkim mestima. Žalilac smatra da su u provedenom postupku odlučne činjenice nepotpuno i pogrešno utvrđene, da se u obrazloženju navodi da su jasno i nedvosmisleno utvrđene činjenice da na pojedinim, taksativno nabrojanim biračkim mestima, nije bilo nepravilnosti, pri čemu nije navedeno na bazi kojih dokaza se isto utvrđuje, obzirom da Opštinska izborna komisija nije ni imala uvid u izborni materijal u periodu između preciziranja iz dopune prigovora od 25.05.2012. godine i donošenja ožalbenog rešenja od 26.05.2012. godine, jer se izborni materijal počev od poslepodnevnih časova 25.05.2012. godine nalazi u Opštinskoj zgradi zaključan od strane novokonstituisane vlasti. Ističe i da je dispozitiv ožalbenog rešenja nejasan i u protivrečnosti sa obrazloženjem jer se za pojedina biračka mesta navode zakonski razlozi za ponavljanje izbora na tim mestima, ali se ipak sve odbija, kao i da u obrazloženju nisu obuhvaćena sva mesta koja su bila predmet prigovora, odnosno dopune prigovora. U žalbi ističe da je na biračkim mestima 1, 2, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 11, 13, 14, 17, 18, 20, 22, 26 broj glasačkih listića u glasačkoj kutiji ( zbir nevažećih i važećih listića) veći od broja birača koji su glasali ( zaokruženi redni brojevi u izvodu iz biračkog spiska), što je po mišljenju žalioca primenom člana 35. stav 9. Zakona o lokalnim izborima razlog za ponavljanje glasanja na navedenim biračkim mestima. Takođe ističe da su na biračkim mestima 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 24, 25, 26 i 27 vršene ispravke bez parafa ili potpisa bilo kog od odgovornih lica na zapisnicima koje su potpisali članovi biračkog odbora, što znači da rezultati koji su uneti u bazi i na osnovu kojih su izračunati rezultati ne odgovaraju onome što su članovi biračkih odbora utvrdili i potpisali. Sa iznetih razloga predlaže da sud primenom člana 55. Zakona o lokalnim izborima meritorno odluči,  primenom člana 50. i 53. istog zakona poništi izbor odbornika na navedenim biračkim mestima i odredi ponavljanje izbora na istima, odnosno da poništi ožalbenu odluku i vrati Opštinskoj izbornoj komisiji na ponovno odlučivanje uz obavezu utvrđivanja činjeničnog stanja.

  
Opštinska izborna komisija Gradske opštine Surčin, dostavila je Upravnom sudu dana 30.05.2012. godine u 18.00 časova,  spise predmeta, koji se odnose na podnetu žalbu i ožalbeno rešenje.

  
Odlučujući o podnetoj žalbi, na osnovu odredbe člana 54. stav 1. Zakona o lokalnim izborima (“Službeni glasnik RS”, br. 129/07...54/11), Upravni sud je našao da je žalba osnovana.

  
Prema obrazloženju ožalbenog rešenja, isto je doneto u izvršenju presuda Upravnog suda Už 473/12 i Už 474/12 od 18.05.2012. godine. Dalje se u obrazloženju navodi da je Opštinska izborna komisija Gradske opštine Surčin dana 26.05.2012. godine održala sednicu, na kojoj su jasno i nedvosmisleno utvrđene sledeće činjenice: da na biračkim mestima 1, 2, 4, 5, 7, 14, 17, 26 i 27- ukupan broj glasačkih listića u kutiji ( zbir važećih i nevažećih listića) nije veći od broja lica koja su glasala – potpisala Izvod iz biračkog spiska, da je Zapisnik o radu biračkih odbora  ispravljen na biračkom mestu, kao i da je potpisan od strane predstavnika DSS, i da nije bilo nikakvih primedbi. U pogledu biračkih mesta 7, 14 i 17 utvrđeno je i da je Zapisnik o radu biračkih odbora ispravljen na biračkom mestu (broj 17), a  u broju primljenih listića na biračkim mestima 7 i 14.  Takođe je, utvrđeno je da je na biračkom mestu 3 Zapisnik o radu biračkih odbora ispravljen na biračkom mestu, da je potpisan od strane predstavnika DSS, te da nije bilo nikakvih primedbi. Za biračka mesta 6, 9, 10, 11 i 13 utvrđeno je da ukupan broj glasačkih listića u kutiji (zbir važećih i nevažećih listića) nije veći od broja lica koja su glasala – potpisala Izvod iz biračkog spiska,  biračko mesto broj 8 utvrđeno je da nedostaje jedna potvrda u biračkom pravu za glasanje van biračkog mesta, te da iz tog razloga postoji jedan glasački listić više u kutiji ( od broja lica koja su glasala), a što po mišljenju komisije nije razlog za ponavljanje izbora. Za biračko mesto broj 12 utvrđeno je da je Zapisnik o radu biračkih odbora ispravljen je prilikom primopredaje izbornog materijala pred OIK bez parafa, da su predsednik i zamenik predsednika biračkog odbora spremni su da daju izjavu kojom tvrde da su to propustili ali da su u svakom trenutku spremni da to učine. Na biračkom mestu 16 utvrđeno je prilikom uvida u izborni materijal da je pronađeno 19 glasačkih listića od kojih jedan među neupotrebljenim listićima, a 18 u koverti sa nevažećim listićima, ali da, pošto nisu evidentirani u zapisniku, Komisija je mišljenja da to nije razlog za ponavljanje izbora na tom biračkom mestu. Za biračko mesto 18 utvrđeno je da ukupan broj glasačkih listića u kutiji ( zbir važećih i nevažećih listića ) nije veći od broja lica koja su potpisala Izvod iz biračkog spiska, da je Zapisnik o radu biračkih odbora ispravljen je na biračkom mestu i konstatovano je da postoji primedba ali da nije bilo prigovora, te da Komisija o toj primedbi nije odlučivala. Za biračko mesto 19 utvrđeno je da je Zapisnik o radu biračkih odbora ispravljen prilikom primopredaje izbornog materijala pred OIK bez parafa i da su predsednik i zamenik predsednika biračkog odbora su spremni da daju izjavu kojom tvrde da su to propustili ali da su u svakom trenutku spremni da to učine. Za biračko mesto 20 utvrđeno je da  ukupan broj glasačkih listića u kutiji (zbir važećih i nevažećih listića) nije veći od broja lica koja su potpisala Izvod iz biračkog spiska, utvrđeno je i da je tačno da nedostaje jedna potvrda o biračkom pravu, što kao posledicu može imati da lice koje je upotrebilo glasački listić nije evidentirano kao takvo. Za biračko mesto 22 utvrđeno je da je isto lice, koje je glasalo van biračkog mesta, potpisalo dve potvrde o biračkom pravu (i verovatno upotrebilo dva glasačka listića), što je za posledicu imalo postojanje jednog glasačkog listića više u kutiji od broja lica koja su glasala, ali da kako nije bilo primedbi od strane predstavnika bilo koje političke stranke, Komisija je zauzela stanovište da to nije razlog za ponavanje izbora na tom biračkom mestu. Za biračko mesto 24 utvrđeno je da ukupan broj glasačkih listića u kutiji (zbir važećih i nevažećih listića) nije veći od broja lica koja su glasala – potpisala Izvod iz biračkog spiska, da je Zapisnik o radu biračkih odbora ispravljen prilikom primopredaje izbornog materijala pred OIK bez parafa, da su predsednik i zamenik predsednika biračkog odbora spremni da daju izjavu kojom tvrde da su to propustili ali da su u svakom trenutku spremni da to učine. Takođe je Izborna komisija utvrdila da je Demokratska stranka Srbije imala svoje predstavnike na svim biračkim mestima, kao i u opštinskoj izbornoj komisiji, te da niko od njih nije izneo nikakve primedbe, niti uložio bilo kakav prigovor. Sa napred iznetih razloga Opštinska izborna komisija Gradske opštine Surčin odlučila je kao u dispozitivu ožalbenog rešenja.

  
Po oceni suda, ožalbenim rešenjem odlučujući po konačnom preciziranom prigovoru ovde žalioca podnetom 25.05.2012. godine, povređen je zakon na štetu žalioca. Budući da u obrazloženju rešenja Komisija ne navodi dovoljne, ni jasne razloge za odbijanje prigovora, niti pravne propise, koji, s obzirom na utvrđeno činjenično stanje, upućuje na rešenje kakvo je dato u dispozitivu ožalbenog rešenja.

  
Odredbom člana 35. stav 1. Zakona o lokalnim izborima propisano je da po završenom glasanju birački odbor pristupa utvrđivanju rezultata glasanja na biračkom mestu. Odredbom stava 9. istog člana navedenog zakona propisano je da se, kad se utvrdi da je broj glasačkih listića u glasačkoj kutiji veći od broja birača koji su glasali, ili u glasačkoj kutiji nije nađen kontrolni listić, birački odbor se raspušta i imenuje novi, a glasanje na tom biračkom mestu se ponavlja.

  
Odredbom člana 36. stav 1. Zakona o lokalnim izborima propisano je da birački odbor, po utvrđivanju rezultata glasanja, u zapisnik o svom radu unosi: broj primljenih glasačkih listića; broj neupotrebljenih glasačkih listića; broj nevažećih glasačkih listića; broj važećih glasačkih listića; broj glasova datih za svaku izbornu listu; broj birača prema izvodu iz biračkog spiska i broj biračka koji su glasali. Odredbom stava 2. istog člana propisano je da se u zapisnik o radu biračkog odbora unose i primedbe i mišljenja članova biračkog odbora, podnosioca izbornih lista i zajedničkih predstavnika podnosilaca izbornih lista, kao i sve druge činjenice od značaja za glasanje. Stavom 3. ovog člana propisano je da zapisnik o radu biračkog odbora potpisuju svi članovi biračkog odbora.

  
S obzirom na navedeno činjenično stanje, po oceni Upravnog suda, Opštinska izborna komisija Gradske opštine Surčin bitno je povredila odredbe Zakona o lokalnim izborima, u postupku sprovođenja i utvrđivanja rezultata glasanja, i to konkretno odredbu člana 35. stav 9. Zakona o lokalnim izborima.  Izborna komisija je ožalbenim rešenjem utvrdila činjenice da  je na biračkim mestima broj 8, 20 i 22 postojao jedan glasački listić više u kutiji (od broja lica koja su glasala) što su nepravilnosti koje su izričito zakonom propisane kao nepravilnosti koje direktno vode poništavanju izbora, raspuštanju biračkog odbora i ponavljanju izbora na tim biračkim mestima. Zbog toga se po nalaženju suda ne može prihvatiti zaključak Izborne komisije da ove utvrđene nepravilnosti nisu razlog za ponavljanje izbora na ovim biračkim mestima jer je isti suprotan navedenoj izričitoj zakonskoj odredbi iz člana 35. stav 9. Zakona o lokalnim izborima.

  
Pored navedenog, razlozi u obrazloženju ožalbenog rešenja koji se odnose na nepravilnosti na biračkim mestima označenim u konačno preciziranom prigovoru ne mogu se prihvatiti kao pravilni i zakoniti. Ovo naročito pri činjenici da je Izborna komisija utvrdila postojanje nepravilnosti na sledećim biračkim mestima i to: da je na biračkim mestima 7, 14 i 17 utvrđeno da je Zapisnik o radu biračkih odbora ispravljen na biračkom mestu (broj 17), a  u broju primljenih listića na biračkim mestima 7 i 14, da je na biračkom mestu 8 utvrđeno da nedostaje jedna potvrda o biračkom pravu za glasanje van biračkog mesta, te da iz tog razloga postoji jedan glasački listić više u kutiji ( od broja lica koja su glasala), za biračko mesto broj 12 utvrđeno je da je Zapisnik o radu biračkih odbora ispravljen je prilikom primopredaje izbornog materijala pred OIK bez parafa. Na biračkom mestu 16 utvrđeno je prilikom uvida u izborni materijal da je pronađeno 19 glasačkih listića od kojih je jedan među neupotrebljenim listićima, a 18 u koverti sa nevažećim listićima, za biračko mesto 18 utvrđeno je da ukupan broj glasačkih listića u kutiji ( zbir važećih i nevažećih listića ) nije veći od broja lica koja su potpisala Izvod iz biračkog spiska, da je Zapisnik o radu biračkih odbora ispravljen je na biračkom mestu i konstatovano je da postoji primedba ali da nije bilo prigovora. Dalje je  za biračko mesto 19 utvrđeno da je Zapisnik o radu biračkih odbora ispravljen prilikom primopredaje izbornog materijala pred OIK bez parafa, za biračko mesto 22 utvrđeno je da je isto lice, koje je glasalo van biračkog mesta, potpisalo dve potvrde o biračkom pravu (i verovatno upotrebilo dva glasačka listića), što je za posledicu imalo postojanje jednog glasačkog listića više u kutiji od broja lica koja su glasala, ali da nije bilo primedbi od strane predstavnika bilo koje političke stranke, za biračko mesto 24 utvrđeno je da ukupan broj glasačkih listića u kutiji (zbir važećih i nevažećih listića) nije veći od broja lica koja su glasala – potpisala Izvod iz biračkog spiska, da je Zapisnik o radu biračkih odbora ispravljen prilikom primopredaje izbornog materijala pred OIK bez parafa. Sud nalazi da Opštinska izborna komisija u ožalbenom rešenju ne daje razloge  za činjenični zaključak da je ispravka zapisnika vršena na biračkom mestu, što znači uz saglasnost svih članova biračkog odbora. Ovo stoga što iz spisa predmeta - Zapisnika biračkih odbora proizlazi da okolnost vršenja ispravke matematičkih grešaka u istim nije konstatovana od strane biračkog odbora i ispravke nisu parafirane.

  
Neosnovan je zahtev žalioca da Upravni sud meritorno reši ovaj izborni spor, jer nisu ispunjeni uslovi iz člana 55. stav 2. navedenog zakona, s obzirom da činjenično stanje ne pruža pouzdan osnov da sud umesto OIK-a odluči o osnovanosti prigovora.

  
Sa napred iznetih razloga nalazeći da je ožalbenim rešenjem povređen zakon na štetu žalioca Upravni sud je primenom odredbe člana 55. stav 1. Zakona o lokalnim izborima odlučio kao u dispozitivu presude. 

PRESUĐENO U UPRAVNOM SUDU
dana 01.06.2012. godine, u 12.20 časova, 23 Už. 559/12

Zapisničar                                            Predsednik veća-sudija
Mira Stević Kapus, s.r.                         Nevena Milojčić, s.r.

Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Dejan Đurić

BT